مشارکت آحاد مردم در پیشگیری و مقابله با قاچاق با آگاهی‌بخشی هوشمندانه و مؤثر
شاید امروزه نتوان جامعه و حکومتی را مشاهده نمود که نقش مردم در اجتماع را نادیده بگیرد؛ چه حکومت‌های دینی و ایدئولوژیک، چه جوامع غیردینی. هر چند طیف و نسبت مشارکت مردم در اداره امور جامعه متفاوت است؛ لیکن در حوزه مدیریت دولتی نوین (به معنی عام) نیز اصل عدم تمرکز، به نوعی موجب حضور اکثریت در سیاست‌گذاری و اداره امور جامعه شده که این نیز به نوبه خود دارای نسبت‌های حداقلی تا حداکثری است.
علاوه بر تأکیدات مکرر قرآن، پیامبر اکرم و ائمه معصومین علیهم‌السلام بر مردم و نقش آن در جامعه و همچنین توصیه به همکاری، مشورت، استفاده از خرد جمعی و ...، اسناد و قوانین بالادستی و قوانین جاری نیز بر نقش مردم در حکومت و جامعه اسلامی پرداخته که اهم آن‌ها عبارتنداز: قانون اساسی، فرمان مقام معظم رهبری (دام ظله) در مورد مبارزه با قاچاق کالا و ارز خطاب به رییس جمهور، سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، بیانیه گام دوم انقلاب مقام معظم رهبری (دام عزه) خطاب به ملت ایران، قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، منشور حقوق شهروندی و ....
پدیده‌ها و مسایل اجتماعی بوجود آمده و سیاست‌ها و راهبردهای اتخاذی در نحوه واکنش به آن، مستلزم حضور مردم در این امر اجتماعی است. پدیده قاچاق نیز مستثنی از این قاعده نبوده و با گستره و دامنه وسیع، به تمام ابعاد اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و حتی رفتاری آحاد جامعه رسوخ کرده‌است. از یک‌سو همین افراد می‌توانند در ایجاد، تقویت و گسترش قاچاق مؤثر باشند و از سوی دیگر همین افراد قادرند در پیشگیری، کنترل و مقابله با قاچاق ایفای نقش نمایند. به عبارت دیگر چنانچه با دید سیستمی به موضوع قاچاق نگریسته شود، مشاهده می‌شود عوامل انسانی در بروز و ظهور یا دفع و افول آن به صورت مستقیم یا غیرمستقیم، اثرگذار و اثرپذیر هستند. بنابراین بدیهی است برای پیشگیری و مقابله با معضل قاچاق که یک معضل متولدشده در جامعه بشمار می‌آید، نقش مردم در تقویت یا حل این مسأله، غیر قابل انکاراست.
از این رو در پیشگیری و مقابله با قاچاق، غفلت از این موضوع، موجب برداشت ناقص از کل فرایند قاچاق شده و در نتیجه بهره‌برداری از سیاست‌ها، راه‌کارها و ابزارهای متناسب مغفول خواهد ماند. روشن است در مراحل مختلف استفاده از ظرفیت بالقوه و بالفعل مردم برای پیشگیری، کنترل و مقابله با قاچاق و مشارکت آحاد جامعه در این راه، تبلیغات هوشمندانه و مؤثر و بهره‌برداری از انواع ابزارهای اطلاع رسانی، ارایه دانش، تغییر نگرش برای تغییرات مطلوب رفتار و فعالیت‌ها از الزامات پیاده‌سازی هرگونه سیاست و برنامه مرتبط به شمار می‌رود.
ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز با مدنظرداشتن موضوعات معنونه، در پی آگاهی بخشی به‌هنگام و مؤثر برای حضور آحاد مردم برای مشارکت در امر پیشگیری، مقابله، به‌حداقل رساندن و کنترل معضل بزرگ قاچاق است. در همین رابطه علاوه بر پیگیری اقدامات در حوزه فعالیت‌های دستگاه‌های عضو، تشکل‌ها، اتحادیه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد، از طریق کارگروه فرهنگی و اجتماعی (تشکیل‌شده بر مبنای ماده 4 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز) و همچنین دو کمیته تخصصی با عناوین: فرهنگ و رسانه و مشارکت‌های مردمی وظایف محوله را به انجام می‌رساند.
یادآور می‌شود متناظر کارگروه فرهنگی و اجتماعی ستاد، کارگروه فرهنگی و اجتماعی استان‌ها در 31 استان و ذیل کمیسیون برنامه‌ریزی، هماهنگی و نظارت بر مبارزه با قاچاق کالا و ارز، موضوعات مرتبط را پیگیری و اجرایی می‌نمایند.
با عنایت به اهمیت مشارکت آحاد مردم برای پیشگیری از قاچاق کالا و ارز، نقشه راه مشارکت‌های مردمی در پیشگیری از قاچاق کالا و ارز در کارگروه فرهنگی و اجتماعی و کمیته تخصصی مشارکت‌های مردمی ستاد مطرح و از سوی دفتر تبلیغات هوشمندانه و مشارکت‌های مردمی در دست بررسی و تدوین است. با تصویب نهایی و اجرایی شدن آن، نحوه مشارکت مردم در پیشگیری و مقابله با معضل قاچاق به تفصیل مشخص خواهدشد.
در حال حاضر علاوه‌بر اینکه عامه مردم با عدم عرضه و نخریدن کالاهای قاچاق و خرید کالاهای باکیفیت تولید داخل، به‌صورت خودانگیخته در پیشگیری و مقابله با قاچاق مشارکت دارند، اطلاعات و اخبار مربوط به قاچاق کالا و ارز را از طرق ذیل به این ستاد منعکس می‌کنند که به تبع آن اقدامات مقتضی و مرتبط اعمال و پیگیری می‌شود.
1. تلفن: 88556772 021
2. پیامک: 10009656
4. پست الکترونیک: ngo@epe.ir